Autonomie, zo gek nog nie
Lang hebben we geworsteld met het ethisch dilemma Vrijheid of Veiligheid. Ga je iemand tegen zijn zin opsluiten die wel eens een stoeprandje mee rollatort op weg naar de visboer? Die te vroeg, te laat of te vaak het kruispunt schuin oversteekt naar de warme lunch in het wijkcentrum? Wat ís dan precies het risico en vooral, voor wie? Voor de buren, die haar weer op zullen moeten rapen of erger. Of voor ons, haar dochters, die haar blijkbaar aan haar lot overlieten en daar dan de rest van ons leven over wakker kunnen blijven liggen. Toen Vrijheid verdacht veel op Eenzaamheid begon te lijken en de wandeling steeds kleiner, begon de juiste richting zich steeds meer te openbaren. Tot het moment dat moeder zélf de beslissing nam: “Dít gaat zo niet langer”.
We hebben de sta-op stoel verhuisd, het dressoir, de Hummeltjes en de schilderijen op houten panelen. Fotolijstjes, véél fotolijstjes, van de overleden en nieuwe generaties. Een zonnige kamer, met uitzicht op de ingang. Moeder hervat vanachter een ander raam haar dagelijkse bezigheid: kijken wie er zoal in en uit en langs beweegt. De huiskamer is wennen (“ze zijn hier allemaal geschuffeld”), het plezier dat moeder beleeft aan de Bingo is voor óns een aardverschuiving.
Autonomie, één van mijn favoriete onderwerpen tijdens trainingen aan studenten of medewerkers binnen de zorg. We zijn zo snel geneigd het over te nemen, we weten het beter en kunnen het sneller. We zorgen voor eten, drinken, slapen en veiligheid, maar vergeten de mentale basisbehoeften: verbinding, competentie en autonomie. Een blijvend dilemma, want hoe kun je er zelf over blijven gaan terwijl je door je kwetsbaarheid tevens bent aangewezen op de zorg van een professional? Ik heb daar wel wat ideeën over.
Interesse in een workshop, gastles of training op maat binnen zorg en welzijn? Met of zonder ervaringsdeskundige? Binnen of buiten Den Haag? Het kan allemaal. Mail naar miranda@piniosabio.nl.